Ποια είδη παιχνιδιών μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες και τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς; Η ειδικός απαντά.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Με τον όρο «μαθησιακές δυσκολίες» αναφερόμαστε σε μια ευρεία γκάμα δυσκολιών οι οποίες χρειάζονται εξατομικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Εν ολίγοις, δεν υπάρχουν παιχνίδια «γιατροσόφια» και το κάθε παιδί είναι μοναδικό.
«Όταν θέλουμε να περάσουμε δημιουργικό χρόνο μαζί με το παιδί, θα πρέπει να προσέξουμε τις προσωπικές του επιλογές και να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που του αρέσει», μας λέει η Κορίνα Γκούμα, Θεατρολόγος- Βρεφοκόμος με εξειδίκευση στην ειδική αγωγή. Για παράδειγμα, ο γονέας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα παιχνίδι πάνω σε κάτι που έχει αδυναμία το παιδί. Αν σε ένα παιδί αρέσει το τρένο, θα μπορούσαμε να φτιάξουμε ένα μεγάλο τρένο από χαρτόνι και να κολλήσουμε επάνω τη θεματολογία την οποία θα θέλαμε να μάθουμε στο παιδί, όπως μαθηματικά ή γλώσσα.
Ωστόσο, για να περάσουν ευχάριστα το χρόνο τους το καλοκαίρι στο σπίτι, η ειδικός μοιράζεται μαζί μας μερικά τρικ τα οποία θα βοηθήσουν τους γονείς προς αυτή τη κατεύθυνση.
«Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες βρίσκουν πιο εύκολη τη χρήση της εικόνας, επομένως θα μπορούσαμε να εστιάσουμε σε παιχνίδια που έχουν εικόνες. Η θεματολογία των εικόνων είναι ανάλογη της δυσκολίας των παιδιών και της αρεσκείας τους. Φυσικά, όταν θα θέλουμε να επιλέξουμε ένα παιχνίδι, θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και την ηλικία των παιδιών», αναφέρει.
Αν, για παράδειγμα, το παιδί είναι σε νηπιακή ηλικία, οι εικόνες θα πρέπει να είναι μεγάλες και με λίγες φιγούρες. Αντίθετα, όσο μεγαλώνει το παιδί, οι εικόνες μπορεί να είναι πιο πολύπλοκες και να εμπεριέχουν περισσότερα εκπαιδευτικά θέματα.
Επίσης πολύ καλή επιλογή, σύμφωνα με την ίδια, είναι τα παιχνίδια που συνδυάζουν εικόνες και λέξεις, ώστε να μπορούν τα παιδιά να αναγνωρίζουν με το πέρας των παιχνιδιών και τα δύο. Έντονα χρώματα, ευφάνταστα και καινούργια παιχνίδια μπορούν να γίνουν σύμμαχοι των γονέων.
Ας μην ξεχνάμε ότι το πιο σημαντικό, όχι μόνο για τα παιδιά με διαταραχές, αλλά για όλα τα παιδιά δεν είναι απλά τι παίζουμε, αλλά πώς το παίζουμε. Θα πρέπει δηλαδή ο ενήλικας να έχει πολύ ευφάνταστο τρόπο μετάδοσης. Είναι διαφορετικό το να διαβάζουμε απλά ένα παραμύθι δείχνοντας εικόνες, από το να κάνουμε μία αφήγηση παραμυθιού, μία δραματοποίηση παραμυθιού ή ένα κουκλοθέατρο.
«Οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι πρωταρχικός στόχος του παιχνιδιού είναι η ευχαρίστηση των παιδιών, επομένως το να πιέζουν ένα παιδί να τελειώσει το παιχνίδι ή να παίξει οπωσδήποτε το συγκεκριμένο παιχνίδι, μπορεί να φέρει μόνο αρνητικά αποτελέσματα», τονίζει.
Φυσικά, ο ενήλικας θα προσπαθήσει να πλαισιώσει τους κανόνες του παιχνιδιού, χωρίς ωστόσο η συμπεριφορά του να κάνει το παιδί να αρνηθεί να παίξει το συγκεκριμένο παιχνίδι ή γενικά να παίξει μαζί με τον ενήλικα.
«Oι ενήλικες – γονείς επίσης θα πρέπει να θυμούνται ότι ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες συνήθως χρειάζεται συχνά διαλείμματα. Δεν υπάρχει λόγος να το πιέζουν. Σε περίπτωση που ένα παιδί, λόγου χάρη με ΔΕΠΥ, δεν μπορεί να κάτσει για να ολοκληρώσει το επιτραπέζιο παιχνίδι, ο γονέας μπορεί πάλι με έναν ευφάνταστο τρόπο να συνεχίσει το παιχνίδι όρθιος. Γνωρίζουμε ότι είναι αρκετά δύσκολο και κουραστικό για τον ενήλικα να αλλάζει συνέχεια το πλαίσιο και να προσαρμόζει συνεχώς το παιχνίδι, αλλά όπως προείπαμε στόχος είναι το παιδί να περάσει καλά», επισημαίνει η κ. Γκούμα.
Ποια παιχνίδια βοηθούν;
Ένα παιχνίδι που βοηθάει στην προώθηση του λόγου και στις δεξιότητες περιγραφής είναι το Taboo. Επίσης, το Scrabble μπορεί να βοηθήσει αρκετά στο κομμάτι της ορθογραφίας, ενώ παιχνίδια με ζάρια και εικόνες, είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα για τη δημιουργία ιστοριών.
Παιχνίδια όπως το «Μάντεψε ποιος» ενισχύουν τον οπτικό συντονισμό μνήμης σε συνδυασμό με την ταχύτητα επεξεργασίας δεδομένων, ενώ και άλλα παιχνίδια μνήμης όπως το Domino, Score 4 και ο κλασικός Γκρινιάρης είναι εύκολες και πολύ ευχάριστες επιλογές.
Σημειώστε επίσης πως οποιοδήποτε παιχνίδι μπορεί να γίνει βιωματικό ή περισσότερο βιωματικό έχοντας καλύτερο αντίκτυπο στο ενδιαφέρον των παιδιών. Για παράδειγμα, είναι διαφορετικό απλώς να τους μιλάμε για κάτι που βυθίζεται στο νερό, και άλλο να έχουμε μια γυάλα με νερό μπροστά τους και να βυθίζουμε σε αυτή αντικείμενα.
Ο ίδιος κανόνας ισχύει και στα επιτραπέζια, τα οποία μπορούν να αποκτήσουν βιωματικό χαρακτήρα. Το Taboo για παράδειγμα, μπορεί να παίζεται με λέξεις, όμως αν το παιδί δυσκολεύεται, μπορούμε να το παίξουμε με εικόνες. Αντί να έχουμε την απαγορευμένη λέξη επάνω δηλαδή, και τις υπόλοιπες από κάτω, να φτιάξουμε αντίστοιχες εικόνες με βάση τις λέξεις αυτές. Και πάλι θα έχουμε προώθηση του λόγου, αλλά θα είναι πιο εύκολο για το παιδί να τις περιγράψει.
Τέλος, μη ξεχνάμε και τις εφαρμογές παιχνιδιών σε tablet ή υπολογιστές, οι οποίες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στις περιπτώσεις που τα παραδοσιακά επιτραπέζια τους φαίνονται ανιαρά.
